9 مارس 2023 - تحقیقات منتشر شده درClinical and Experimental Immunology ، نشان می دهد که یک پپتید (پروتئین کوچک) به نام PEPITEM می تواند رویکردی انقلابی برای کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و سایر بیماری های مرتبط با چاقی مانند استئاتوز کبدی (کبد چرب) ارائه دهد.

محققان از یک مدل حیوانی برای چاقی استفاده کردند تا بررسی کنند که آیا PEPITEM که توسط یک پمپ آهسته رهش به حیوان تحویل داده می شود، می تواند از اثرات رژیم غذایی پرچرب بر لوزالمعده جلوگیری کند یا این اثرات را معکوس کند. نتایج نشان داد که تجویز PEPITEM به طور قابل توجهی باعث کاهش حجیم شدن سلول های تولید کننده انسولین در پانکراس و همچنین کاهش قابل توجه مهاجرت سلول های ایمنی به بافت های مختلف می شود.

این تیم تحقیقاتی توسط دکتر هلنمک گتریکو دکتر آصف اقبال از مؤسسه التهاب و پیری دانشگاه بیرمنگام و مؤسسه علوم قلبی عروقی رهبری شد. دکتر مک گتریک گفت: ما یک رویکرد درمانی جدید پیدا کرده‌ایم که می‌تواند داروهای جدیدی را برای مقابله با علت اصلی بیماری‌های مرتبط با چاقی با جلوگیری از آسیب ناشی از التهاب سیستمیک ارائه دهد.

پپتید PEPITEM، اولین بار در سال 2015 توسط محققان بیرمنگام شناسایی شد که نقش آن را در مسیر آدیپونکتین-PEPITEM  که در کنترل شروع و شدت بیماری های التهابی خودایمنی و مزمن نقش دارد، توصیف کردند.

چاقی باعث تغییرات پیچیده و چشمگیر در متابولیسم در بافت چربی، آسیب به لوزالمعده، کاهش حساسیت به انسولین و در نهایت هایپرگلایسمی می شود که زمینه ساز دیابت نوع 2 است. همچنین باعث ایجاد یک پاسخ التهابی سطح پایین در سرتاسر بدن می ‌شود و گلبول ‌های سفید را تشویق می‌کند تا به بسیاری از بافت‌ها از جمله بافت چربی احشایی (چربی ذخیره‌ شده در اعماق بدن در اطراف اندام‌ها، از جمله کبد و روده) و حفره صفاقی( غشای نازکی که روده را در بر می گیرد) وارد شوند.

این تحقیق همچنین نشان داد که مسیر آدیپونکتین-PEPITEM، چاقی و پاسخ التهابی سطح پایین که توسط آن ایجاد می‌شود را با تغییرات در لوزالمعده که قبل از دیابت ایجاد می‌شود، به هم مرتبط می ‌کند.

نتایج نشان داد که دوز PEPITEM در حالی که موش‌ها از رژیم غذایی پرچرب استفاده می‌کردند به طور قابل‌ توجهی باعث کاهش حجیم شدن سلول‌های بتای تولیدکننده انسولین در لوزالمعده و تعداد گلبول‌های سفید خون در بافت چربی احشایی و حفره صفاقی در مقایسه با گروه کنترل شد.

محققان همچنین پتانسیل PEPITEM را برای معکوس کردن تغییرات ناشی از چاقی با تغذیه ی حیوانات با رژیم غذایی پرچرب قبل از درمان با PEPITEM بررسی کردند. به طرز هیجان انگیزی، آنها نتایج مشابهی را مشاهده کردند.

دکتر آصف اقبال، موسسه التهاب و پیری دانشگاه بیرمنگام و موسسه علوم قلب و عروق، گفت: تا به حال، ما در مورد اینکه چگونه التهاب همراه با چاقی باعث آسیب می شود، درک بسیار کمی داشته ایم. این نتایج به ما نشان می دهد که PEPITEM هم می تواند از تأثیر چاقی بر متابولیسم جلوگیری کند و هم آن را معکوس کند. مرحله بعدی ترجمه ی این نتایج هیجان انگیز به درمان هایی است که می تواند در انسان استفاده شود.

پروفسور اد رینگر از موسسه علوم قلبی عروقی بیرمنگام که برای اولین بار PEPITEM را شناسایی کرد، اظهار داشت: همه ما در مورد نتایج اخیر بسیار هیجان زده هستیم.PEPITEM ، یک پپتید طبیعی است و ما قبلاً نشان داده ایم که روی چندین اندام تأثیر دارد و اکنون برای اولین بار نشان داده ایم کهPEPITEM  در مدلی از فرآیند بیماری که به تنهایی توسط سیستم ایمنی هدایت نمی شود، موثر است.

دانشگاه بیرمنگام اینترپرایز قبلاً درخواست های ثبت اختراع را در مورد ترکیبات PEPITEM و کاربردهای درمانی آن ثبت کرده بود و اکنون درخواست دیگری را برای استفاده از آن در پیشگیری یا درمان بیماری های التهابی مرتبط با چاقی از جمله التهاب سیستمیک مزمن با درجه پایین و آسیب به سلولهای بتا پانکراس ارائه کرده است.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20230309/A-small-protein-could-provide-a-revolutionary-approach-to-tackling-obesity-related-diseases.aspx